Bρισκόμαστε στο 1962. Στις ΗΠΑ έγινε best seller το βιβλίο της Rachel Carson με τίτλο Popular Medicine. Στο βιβλίο αυτό προβλήθηκε, μεταξύ άλλων, ο ισχυρισμός ότι τα εντομοκτόνα, και ειδικότερα το διάσημο τότε και δαιμονικό DDT, δηλητηριάζουν τόσο την άγρια ζωή όσο και τον άνθρωπο. Αν και δεν θα το χαρακτήριζε κανείς φανατικό, το βιβλίο αυτό αποτέλεσε το έναυσμα του περιβαλλοντικού κινήματος στις ΗΠΑ. Η στοχοποίηση του DDT ήταν αναπόφευκτη, μια και, πλην των άλλων, σχεδόν μονοπωλούσε την αγορά.
Η επιστήμη επέλεξε για ακόμη μια φορά τότε-όπως αδιάκοπα κάνει μέχρι και σήμερα και θα κάνει πάντα στο μέλλον- τις ασαφείς διατυπώσεις που τείνουν να προτρέπουν στην επιβολή περιορισμών και απαγορεύσεων. Ο λόγος; Πέραν τον φανταστικής καταβολής αλαζονικών φαινομένων εκείνων που "ξέρουν" για όσους "δεν ξέρουν", υπάρχουν και λόγοι πολύ ρεαλιστικοί. Όταν απαγορεύεις κάτι θεωρώντας το παράγοντα κινδύνου για το Χ κακό, υπάρχουν δύο πιθανότητες. Αν το κακό Χ δεν επέλθει ή μειωθεί αισθητά, το αποτέλεσμα απλώς πιστώνεται ως επιτυχία και επιβεβαιώνει την αξία των μέτρων που λήφθηκαν, ασχέτως αν το κακό Χ δεν επρόκειτο να επέλθει ή θα μειωνόταν έτσι και αλλιώς. Κανείς δεν θα ψάξει αν άλλοι παράγοντες συνέβαλαν στο αποτέλεσμα, πέραν αυτών που η επιστήμη εξετάζει. Αν πάλι το κακό Χ επέλθει, δεν έχεις παρά να λάβεις... αυστηρότερα μέτρα, αφού τα ληφθέντα απλώς... αποδείχτηκαν ανεπαρκή. Με αυτό τον τρόπο, η επιστήμη σπάνια διακινδυνεύει το κύρος της ακόμη και όταν αποτυγχάνει.
Το 1967, μια ομάδα δικηγόρων και επιστημόνων δημιούργησαν το EDF (Enviromental Defense Fund). Την ίδια εποχή, επιστήμονες έδειξαν ότι τα αυγά γερακιών και άλλων άγριων πουλιών της Καλιφόρνιας, στα οποία ανιχνευόταν DDT σε αυξημένα (;) επίπεδα, είχαν συχνά πιο λεπτό τσόφλι. Κανείς δεν σκέφτηκε να δείξει τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό. Θεωρήθηκε πάντως κακό. Τα δικαστήρια, έπειτα από αγωγές του EDF, αποφάσισαν το 1972 την απαγόρευση του DDT. Παρά το γεγονός ότι η απαγόρευση δεν ήταν ολική, ακολούθησε ομοβροντία απαγορεύσεων και σταδιακή αποκαθήλωση του DDT, σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες. Η βιομηχανία στράφηκε στην ανακάλυψη εναλλακτικών (και ακριβότερων) λύσεων. Προφανώς γλίτωσαν τα πουλάκια που τώρα, φαντάζομαι, θα γεννούν αυγά με φυσιολογικό τσόφλι και σωστό κρόκο.
Όλα καλά ως εδώ. Αλλά το DDT υπήρξε και παραμένει το σημαντικότερο όπλο εναντίων της ελονοσίας η οποία, φυσικά, δεν απειλεί του οικολόγους της Καλιφόρνιας ή της Εκάλης, αλλά κυριολεκτικά θερίζει σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Ο Ιάπωνας γιατρός και ειδικός στη δημόσια υγεία Arata Kochi, διευθυντής του προγράμματος κατά της ελονοσίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, εκλιπαρεί συγκλονιστικά τους πλούσιους ακτιβιστές της οικολογίας: "Βοηθήστε να σώσουμε τα μωρά της Αφρικής, όπως βοηθήσατε να σωθεί το περιβάλλον". Ο Robert Gwadz, του National Institute of Health, στις ΗΠΑ ανέλαβε να κάνει τον επίσημο μακάβριο υπολογισμό του οικολογικού ακτιβισμού: "Η απαγόρευση του DDT μπορεί να έχει σκοτώσει 20 εκατομμύρια παιδιά". Το 2008, σύμφωνα με τον ΠΟΥ (https://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs094/en/index.html) καταγράφηκαν 247 εκατομμύρια περιστατικά ελονοσίας (άλλοι κάνουν λόγο για τα διπλάσια, αφού το 50% δεν γίνεται αντιληπτό από τις αρχές) και περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από αυτήν, στη μεγάλη πλειονότητα παιδιά κάτω των 6 ετών, κατά 90% στην τροπική Αφρική, όπου κάθε 45 δευτερόλεπτα ένα παιδί πεθαίνει από ελονοσία!
Οι τρομακτικοί αριθμοί επανέφεραν στο προσκήνιο τη χρήση DDT, αλλά μόνο για τον ψεκασμό των εσωτερικών τοίχων των σπιτιών (μέθοδος IRS, Indoor Residual Spraying), όπου το DDT πλεονεκτεί, όπως πάντα πλεονεκτούσε έναντι όλων των εντομοκτόνων, και είναι και ήταν πάντα από τα ασφαλέστερα για τον άνθρωπο και τα θηλαστικά, σε αντίθεση με όσα επιλεκτικά αναμεταδίδονται από συνήθως άσχετα αλλά "περιβαλλοντικά ευαίσθητα" ΜΜΕ. Στη Σρι Λάνκα, μετά το πρόγραμμα των ψεκασμών, τα 3 εκατομμύρια περιστατικά ελονοσίας ετησίως έγιναν 29(!) το 1964, χρονιά που διακόπηκε το πρόγραμμα για οικονομικού λόγους, για να φτάσουν πάλι τις 600000 το 1968.
Θα επιτρέψουν οι οικολόγοι να σωθούν οι δυστυχισμένοι φτωχοί αυτού του κόσμου; Είναι πολύ αμφίβολο, δυστυχώς! Οι τροπικές χώρες που θερίζει η μαλάρια είναι τόσο φτωχές, ώστε μπορούν να καλύψουν το ψέκασμα των εσωτερικών των "σπιτιών" στο ποσοστό του 80% που απαιτείται, μόνο εφόσον το πρόγραμμα χρηματοδοτηθεί. Και κανείς δεν τολμά να χρηματοδοτήσει πρόγραμμα σε DDT. Αντίθετα, πολλοί είναι πρόθυμοι να στέλνουν απείρων ακριβότερα, αν και πρακτικά αναποτελεσματικά, χάπια. Ανθρωπιστική βοήθεια. Είναι politically correct.
Μιχάλης Πιτσιλιδης
Η agro-help.com ευχαριστεί τον Κύριο Πιτσιλίδη για την παραχώρηση της άδειας για την επαναδημοσίευση του παραπάνω συγκλονιστικού άρθρου. Η ομάδα μας πιστεύει ότι το παραπάνω άρθρο είναι το καμπανάκι για τα όρια που πρέπει να θέτονται στην οικολογία και τον ακτιβισμό. Και εμείς είμαστε φιλικοί προς το περιβάλλον, όμως όταν θέλουμε ένα περιβάλλον καλό για την ανθρωπότητα του μέλλον πρέπει να υπάρχει και ανθρωπότητα στο μέλλον για να το ζήσει. Δυστυχώς, πρέπει όλοι να αναλογιστούμε ότι όσο τραβάμε το σχοινί στο συγκεκριμένο θέμα είμαστε ηθικοί αυτουργοί σε ανθρωποκτονία από πρόθεση.
Δεν υπάρχουν σχόλια: